Söylem ve Toplum(SOC401)
| Ders Kodu | Dersin Adı | Yarıyıl | Teori | Uygulama | Lab | Kredisi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| SOC401 | Söylem ve Toplum | 7 | 3 | 0 | 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul | |
| Derse Kabul Koşulları |
| Dersin Dili | Fransızca |
| Türü | Seçmeli |
| Dersin Düzeyi | Lisans |
| Dersi Veren(ler) | İpek MERÇİL imercil@gmail.com (Email) Başak DEMİR epidemir@gmail.com (Email) |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Dersin amacı, hem dil ve söylem kavramları ile dilsel üretim ve pratiklerin 'toplumsal' niteliğini, hem de toplumun ve toplumsal temsil/pratiklerin 'dilsel' niteliğini ortaya koymak; bu karşılıklı ilişki ve etkileşimin teorik temellerini anlamak ve bu temele oturtulacak pratiğe yönelik örnekler üzerinden dil/söylem ve toplum bağıntısını çözümlemektir. |
| İçerik |
Dil ve söylem, insanlararası iletişimin zeminini ve toplumsal etkileşimin bağlamını oluşturan toplumsal olgular olarak, biz sosyologların çalışma alanları içinde önemli bir yer tutmaktadır. “Söylem ve Toplum” dersi de, bu doğrultuda, çeşitli veçheleriyle toplumu dil ve söylem üzerinden anlama ve açıklama çabasının; öte taraftan da, dilsel üretim ve söylemsel pratikleri toplumsallıkları içinde çözümleme yaklaşımının somutlaşmasıdır. Bu ders kapsamında; dil sosyolojisinin temel kavram ve kuramlarına genel bir bakışın ardından, söylem kavramı ve bir disiplin olarak söylem analizi üzerine çeşitli kuram ve tartışmalar ele alınacak, “eleştirel söylem analizi” gibi öne çıkan yaklaşımlar irdelenecek ve elbette tüm bu kuramsal edinimlerin pratiğe dökülerek anlamlandırılabilmesi için, örnek metinler üzerinden çözümleme çalışmaları yapılacaktır. |
| Dersin Öğrenme Çıktıları | Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrencinin, dersin amacı kısmında belirtilen dil/söylem ve toplum arasındaki bağıntıyı anlama, çözümleme ve açıklama yetisine sahip olması beklenir. Öğrenci, dilsel üretim ve pratiklerle karşılaştığında, bu ders kapsamında edinmiş olduğu teorik donanım ve pratik deneyim sayesinde, bu metinler üzerinde söylem çözümlemesi yapabilecek yetiye sahip olacaktır. |
| Öğretim Yöntemleri | Dersi yürüten öğretim elemanının sınıfta aktaracağı teorik ve pratik bilgi ve deneyimlerin, yine sınıfta dersin sorumlusu öğretim elemanıyla birlikte okunup incelenecek, birlikte çözümlenip yorumlanacak metinler yardımıyla somutlaştırılması. |
| Kaynaklar |
AUSTIN, John L., Quand dire c'est faire, Seuil, Paris, 1970. BAKHTINE, Mikhaïl (VOLOCHINOV, V. N.), Le marxisme et la philosophie du langage, Essai d'application de la méthode sociologique en linguistique, Minuit, Paris, 1977. BERNSTEIN, Basil, Langage et classes sociales, Minuit, Paris, 1975. BONNAFOUS, Simone & TEMMAR, Malika (éd.), Analyse du discours et sciences humaines et sociales, Ophrys, Paris, 2007. BOURDIEU, Pierre, Ce que parler veut dire, Fayard, Paris, 1982. BOURDIEU, Pierre, Langage et pouvoir symbolique, Fayard, Paris, 2001. BOUTET, Josiane, Langage et société, Seuil, Paris, 1997. CHARAUDEAU, Patrick & MAINGUENEAU, Dominique, Dictionnaire d’analyse du discours, Seuil, Paris, 2002. DEMİR, Başak, “Analyse du discours en tant que proposition d’interdisciplinarité pour les sciences sociales”, in Lapsus, no. 3, 2008, p. 97-114. FAIRCLOUGH, Norman, Discourse and Social Change, Polity, Cambridge, 1992. FAIRCLOUGH, Norman, Language and Power, Longman, London, 1989. KERBRAT-ORECCHIONI, Catherine, Les actes de langage dans le discours: théorie et fonctionnement, Armand Colin, Paris, 2008. LABOV, William, Sociolinguistique, Minuit, Paris, 1976. LEIMDORFER, François, Les sociologues et le langage, Maison des sciences de l’homme, Paris, 2010. MAINGUENEAU, Dominique, L'analyse du discours, Hachette, Paris, 1997. MAINGUENEAU, Dominique, Les termes clés de l'analyse du discours, Seuil, Paris, 1996. SAUSSURE, Ferdinand de, Cours de linguistique générale, Payot, Paris, 1968. SEARLE, John R., Les actes de langages, Essai de philosophie du langage, Hermann, Paris, 1972. VAN DIJK, Teun A., News as Discourse, Hillsdale, NJ: Erlbaum, 1988. VAN DIJK, Teun A., Society and Discourse - How Social Contexts Influence Text and Talk, Cambridge University Press, Cambridge, 2009. |
Teori Konu Başlıkları
| Hafta | Konu Başlıkları |
|---|---|
| 1 | Présentation du cours |
| 2 | Fondements langagiers de la société; rapports entre langue/langage et société; F. de Saussure et la distinction langue-parole |
| 3 | Actes de langage ou actes de parole; J.L. Austin et J. Searle |
| 4 | Actes de langage (suite) et performativité; J. Butler |
| 5 | Débats sur la sociologie du langage et sociolinguistique |
| 6 | Langage et classes sociales; B. Bernstein et W. Labov |
| 7 | Examen partiel |
| 8 | Discours, théories de discours, genres de discours |
| 9 | Dialogisme, langage du point de vue marxiste; M. Bakhtine |
| 10 | Langage et discours en tant qu'objet sociologique; P. Bourdieu et M. Foucault |
| 11 | Analyse du discours; Ecole française de l'analyse du discours |
| 12 | Analyse critique du discours [Critical Discourse Analysis (CDA)] |
| 13 | CDA (suite); N. Fairclough et T.A. van Dijk |
| 14 | Exemples d'analyse critique du discours sur les nouvelles en presse écrite |
Uygulama Konu Başlıkları
| Hafta | Konu Başlıkları |
|---|
Başarı Notuna Etki Oranları
| Sayı | Katkı Payı | |
|---|---|---|
| Yarıyıl içi çalışmaların başarı notuna katkısı | 1 | 40 |
| Yarıyıl sonu çalışmaların başarı notuna katkısı | 1 | 60 |
| Toplam | 2 | 100 |
Yarıyıl İçi Çalışmaları
| Sayı | Katkı Payı | |
|---|---|---|
| Ödevler | 0 | 0 |
| Sunum | 0 | 0 |
| Arasınavlar (Hazırlık Süresi Dahil) | 0 | 0 |
| Proje | 0 | 0 |
| Laboratuar | 0 | 0 |
| Diğer Uygulamalar | 0 | 0 |
| Kısa Sınavlar | 0 | 0 |
| Dönem Ödevi / Projesi | 0 | 0 |
| Portfolyo Çalışmaları | 0 | 0 |
| Raporlar | 0 | 0 |
| Öğrenme Günlükleri | 0 | 0 |
| Bitirme Tezi/Projesi | 0 | 0 |
| Seminer | 0 | 0 |
| Diğer | 0 | 0 |
| Toplam | 0 | 0 |
| Numara | Program Yeterlilikleri | Puan | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 1 | Mezun olan öğrenci hem sosyolojide hem de ilgili sosyal bilim alanlarındaki kuramsal perspektifleri tanımlayabilir ve değerlendirebilir. | |||||
| 2 | Mezun olan öğrenci temel kuramsal çözümlemeleri ve sosyolojik kavramları kendi araştırma alanında kullanabilir. | |||||
| 3 | Mezun olan öğrenci sosyolojik perspektif ve akıl yürütmeyi, toplumsal ve tarihsel olgulara eklemleyebilir; toplumsal ve tarihsel meseleleri sosyolojik bir gözle yorumlayabilir. | |||||
| 4 | Mezun olan öğrenci sosyoloji ve ilgili araştırma alanlarındaki klasik ve çağdaş araştırmaları ve bilgi üretimini takip edebilir ve değerlendirebilir. | |||||
| 5 | Mezun olan öğrenci sosyolojik bir araştırmayı uygun kuramsal çatı ve ampirik yöntemlerle tasarlayabilir ve yürütebilir. | |||||
| 6 | Mezun olan öğrenci araştırma sorularıyla ampirik bulguları ilişkilendiren yazılı bir araştırma raporu üretebilir. | |||||
| 7 | Mezun olan öğrenci hem niteliksel hem niceliksel yöntemleri uygun şekilde kullanabilir. | |||||
| 8 | Mezun olan öğrenci veri işlemek ve çözümlemek için gerekli istatistik yazılım programlarından uygun şekilde faydalanabilir. | |||||
| 9 | Mezun olan öğrenci sosyoloji ve ilgili alanlardaki kuramsal ve ampirik bilgi üretimini eleştirel bir şekilde değerlendirebilir. | |||||
| 10 | Mezun olan öğrenci Türkçe, Fransızca ve İngilizce’de yapılan bilimsel üretimi takip edebilir. | |||||
| 11 | Mezun olan öğrenci sosyolojiyi geniş bir sosyal bilim çerçevesiyle bütünleştiren disiplinlerarası ve karşılaştırmalı bir bakış açısı geliştirebilir. | |||||
| 12 | Mezun olan öğrenci Türkiye’nin tarihini ve modernleşmesini sosyolojik sonuçları itibarıyla ve dünya tarihi çerçevesinde yorumlayabilir. | |||||
| 13 | Mezun olan öğrenci toplumsal eşitsizliklerin ve ayrımcılıkların neden olduğu sorunlara olası çözümler üretmek için siyasal ve toplumsal süreçlere müdahil olabilir. | |||||
| 14 | Mezun olan öğrenci sosyolog olarak olduğu gibi, araştırmacı olarak da konumu hakkında düşünümsel bir bakış açısı geliştirebilir. | |||||
| Etkinlikler | Sayı | Süre | Toplam İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Toplam İş Yükü | 0 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 | 0.00 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 0 | ||