Türkiye'de Sosyolojik Düşüncenin Evrimi(SOC307)
| Ders Kodu | Dersin Adı | Yarıyıl | Teori | Uygulama | Lab | Kredisi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| SOC307 | Türkiye'de Sosyolojik Düşüncenin Evrimi | 5 | 3 | 0 | 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul | |
| Derse Kabul Koşulları |
| Dersin Dili | Fransızca |
| Türü | Zorunlu |
| Dersin Düzeyi | Lisans |
| Dersi Veren(ler) | Ali ERGUR aergur@gsu.edu.tr (Email) |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | To make a historical analysis about the emergence and development of sociological thought in Turkey, the main founders and the general discussions. |
| İçerik | The main objective of this course is to form a point of view about the historical, politic and social conditions requiring the birth of the sociology in Turkey. In this context, by comparing its place in the world, the reasons that gave birth to sociology in Turkey will be discussed. The axes of thought that evolve in the line constituted by the founders such as Yusuf Akçura, Ziya Gökalp, Prens Sabahattin will be treated during the course. The lines of continuity and the points of rupture of the sociology in Turkey up to the present will be discussed in its integrity. |
| Dersin Öğrenme Çıktıları |
At the end of this course students will be able to; 1. Have an opinion about the conditions of the birth of sociology in Turkey. 2. Learn the main sociological ideas of the major founders of sociology in Turkey. 3. Comprehend the importance of institutions that play a role in the development of sociology in Turkey. 4. Realize the importance of the politic context in the development of sociological thought in Turkey. 5. Learn the outline of the main ideas of the sociologists that play an important role in the development of sociology in Turkey. 6. Have an opinion about the break points of the evolution of sociological thought in Turkey and their structural, cyclical and political causes. 7. Have an opinion about main research objects of the science of sociology have studied in the past and nowadays in Turkey. |
| Öğretim Yöntemleri | Lecture. |
| Kaynaklar |
1. “Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muasırlaşmak”: Ziya Gökalp (2007) [yayına hazırlayan: Sabri Koz]. Ziya Gökalp, Kitaplar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, ss.41-88. 2. “Merkez-i İstinâd”, “Teşekkül-i İçtimaimiz”, “Yeni İstikamet Meslek Programı”: Prens Sabahaddin (2007) [yayına hazırlayan: Mehmet Ö. Alkan]. Gönüllü Sürgünden Zorunlu Sürgüne, Bütün Eserleri, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, ss.384-416. 3. “Ruh ve Beden Meselesi”: Hilmi Ziya Ülken (1981). Aşk Ahlâkı, Ülken Yayınları, İstanbul, ss. 15-43 4. “Tarihi materyalizmin ‘postüla’ları”: Hilmi Ziya Ülken (1963). Tarihî Maddeciliğe Reddiye, İstanbul Kitabevi, İstanbul, ss.102-142 5. “Hayatiyat ve İçtimaiyat”: Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu (1947). İçtimaiyat, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, ss.57-81 6. “Sosyolojisi”: Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu (1969). Doğumunun 150. Yılında Karl Marx, Filiz Kitabevi, İstanbul, ss.122-161 7. “Türkiye’de Toplumsal Tabakalaşma ve Sınflar”: İbrahim Yasa (1973). Türkiye’nin Toplumsal Yapısı ve Temel Sorunları, TODAİE Yayınları, Ankara, ss.163-181 8. “Döndükten Sonra Aile: Biriktirimler ve Ekonomik Olanaklar”: İbrahim Yasa (1979). Yurda Dönen İşçiler ve Toplumsal Değişme, TODAİE Yayınları, Ankara, ss.31-53, 169-187 9. “Durkheim Sosyolojisinin Eleştirmesi”: Nurettin Şazi Kösemihal (1971). Durkheim Sosyolojisi, Remzi Kitabevi İstanbul, ss.178-207 10. “Kültür ve Medeniyet”: Mümtaz Turhan (1997). Kültür Değişmeleri, Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Tetkik, Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, ss. 35-53, 209-265 11. “Toplum Değerleri”: Muzaffer Şerif (1985). Toplumsal Kuralların Psikolojisi, Alan Yayıncılık, İstanbul, ss.95-115 12. Muzaffer Şerif Başoğlu (1943). “Farklar Psikolojisine Giriş”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt:1, sayı:2, ss.71-80 13. Niyazi Berkes (1945). “Hüseyin Rahmi’nin Sosyal Görüşleri”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt:1, sayı:3, ss.3-17 14. “Büyük Tartışma”: Niyazi Berkes (1983). Türkiye’de Çağdaşlaşma, Doğu-Batı Yayınları, İstanbul, ss.419-462 15. Behice Sadık Boran (1943). “Sosyal Evrim Meselesi”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt:1, sayı:2, ss.59-65 16. Behice Sadık Boran (1943). “Sosyoloji Anlayışında İkilik”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt:1, sayı:3, ss.67-74 17. Behice Sadık Boran (1945). “İş Bölümü ve Kadının Sosyal Mevkii”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt:3, sayı:3, ss. 301-310 18. “Köylerin Şehirleşmesi: Ova Köyleri”: Behice Boran (1992). Toplumsal Yapı Araştırmaları (İki Köy Çeşidinin Mukayeseli Tetkiki), Sarmal Yayınevi, İstanbul, ss.219-248 19. Behice Boran (1947). “Sociology in Retrospect”, American Journal of Sociology, 52(4), Ocak, ss.312-320 20. George A. Lundberg (1947). “Sociology Versus Dialectical Immaterialism”, American Journal of Sociology, 53(2), Eylül, ss.85-95 21. “Toplumsal Değişme ve Türkiye” ve “Türk Toplumunda Yapısal Değişme”: Mübeccel B. Kıray (1999). Toplumsal Yapı, Toplumsal Değişme, Bağlam Yayınları, İstanbul, ss.312-341 |
Teori Konu Başlıkları
| Hafta | Konu Başlıkları |
|---|---|
| 1 | Yusuf Akçura |
| 2 | Ziya Gökalp |
| 3 | Prens Sabahattin, Mehmet İzzet |
| 4 | Hilmi Ziya Ülken |
| 5 | Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu |
| 6 | İbrahim Yasa |
| 7 | Ara sınavı |
| 8 | Niyazi Berkes |
| 9 | Mümtaz Turhan, Nurattin Şâzi Kösemihal |
| 10 | Muzaffer Şerif Başoğlu / Muzafer Sherif |
| 11 | Behice Boran |
| 12 | Cavit Orhan Tütengil |
| 13 | Mübeccel Kıray |
| 14 | General Situation of Contemporary Sociology in Turkey |
Uygulama Konu Başlıkları
| Hafta | Konu Başlıkları |
|---|
Başarı Notuna Etki Oranları
| Sayı | Katkı Payı | |
|---|---|---|
| Yarıyıl içi çalışmaların başarı notuna katkısı | 1 | 40 |
| Yarıyıl sonu çalışmaların başarı notuna katkısı | 1 | 60 |
| Toplam | 2 | 100 |
Yarıyıl İçi Çalışmaları
| Sayı | Katkı Payı | |
|---|---|---|
| Ödevler | 0 | 0 |
| Sunum | 0 | 0 |
| Arasınavlar (Hazırlık Süresi Dahil) | 1 | 40 |
| Proje | 0 | 0 |
| Laboratuar | 0 | 0 |
| Diğer Uygulamalar | 0 | 0 |
| Kısa Sınavlar | 0 | 0 |
| Dönem Ödevi / Projesi | 0 | 0 |
| Portfolyo Çalışmaları | 0 | 0 |
| Raporlar | 0 | 0 |
| Öğrenme Günlükleri | 0 | 0 |
| Bitirme Tezi/Projesi | 0 | 0 |
| Seminer | 0 | 0 |
| Diğer | 1 | 60 |
| Toplam | 2 | 100 |
| Numara | Program Yeterlilikleri | Puan | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 1 | Mezun olan öğrenci hem sosyolojide hem de ilgili sosyal bilim alanlarındaki kuramsal perspektifleri tanımlayabilir ve değerlendirebilir. | X | ||||
| 2 | Mezun olan öğrenci temel kuramsal çözümlemeleri ve sosyolojik kavramları kendi araştırma alanında kullanabilir. | X | ||||
| 3 | Mezun olan öğrenci sosyolojik perspektif ve akıl yürütmeyi, toplumsal ve tarihsel olgulara eklemleyebilir; toplumsal ve tarihsel meseleleri sosyolojik bir gözle yorumlayabilir. | X | ||||
| 4 | Mezun olan öğrenci sosyoloji ve ilgili araştırma alanlarındaki klasik ve çağdaş araştırmaları ve bilgi üretimini takip edebilir ve değerlendirebilir. | X | ||||
| 5 | Mezun olan öğrenci sosyolojik bir araştırmayı uygun kuramsal çatı ve ampirik yöntemlerle tasarlayabilir ve yürütebilir. | X | ||||
| 6 | Mezun olan öğrenci araştırma sorularıyla ampirik bulguları ilişkilendiren yazılı bir araştırma raporu üretebilir. | X | ||||
| 7 | Mezun olan öğrenci hem niteliksel hem niceliksel yöntemleri uygun şekilde kullanabilir. | X | ||||
| 8 | Mezun olan öğrenci veri işlemek ve çözümlemek için gerekli istatistik yazılım programlarından uygun şekilde faydalanabilir. | X | ||||
| 9 | Mezun olan öğrenci sosyoloji ve ilgili alanlardaki kuramsal ve ampirik bilgi üretimini eleştirel bir şekilde değerlendirebilir. | X | ||||
| 10 | Mezun olan öğrenci Türkçe, Fransızca ve İngilizce’de yapılan bilimsel üretimi takip edebilir. | X | ||||
| 11 | Mezun olan öğrenci sosyolojiyi geniş bir sosyal bilim çerçevesiyle bütünleştiren disiplinlerarası ve karşılaştırmalı bir bakış açısı geliştirebilir. | X | ||||
| 12 | Mezun olan öğrenci Türkiye’nin tarihini ve modernleşmesini sosyolojik sonuçları itibarıyla ve dünya tarihi çerçevesinde yorumlayabilir. | X | ||||
| 13 | Mezun olan öğrenci toplumsal eşitsizliklerin ve ayrımcılıkların neden olduğu sorunlara olası çözümler üretmek için siyasal ve toplumsal süreçlere müdahil olabilir. | X | ||||
| 14 | Mezun olan öğrenci sosyolog olarak olduğu gibi, araştırmacı olarak da konumu hakkında düşünümsel bir bakış açısı geliştirebilir. | X | ||||
| Etkinlikler | Sayı | Süre | Toplam İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Çalışma Süresi | 14 | 6 | 84 |
| Arasınavlar (Hazırlık Süresi Dahil) | 1 | 10 | 10 |
| Yarıyıl Sonu Sınavı (Hazırlık Süresi Dahil) | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 146 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 | 5,84 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||