Otomatik Doğal Dil İşleme(INF 513)
| Ders Kodu | Dersin Adı | Yarıyıl | Teori | Uygulama | Lab | Kredisi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| INF 513 | Otomatik Doğal Dil İşleme | 2 | 3 | 0 | 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul | |
| Derse Kabul Koşulları |
| Dersin Dili | İngilizce |
| Türü | Seçmeli |
| Dersin Düzeyi | Yüksek Lisans |
| Dersi Veren(ler) | İsmail Burak PARLAK bparlak@gsu.edu.tr (Email) |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Dile ait verileri işlemek için teorik altyapının kazandırılması, temel yöntemlerin, tekniklerin ve metodların uygulama tabanlı öğretilmesi |
| İçerik | Otomatik Doğal Dil İşleme’ye Giriş - TALN ve sonlu durum makineleri - Uygulama : Nooj, Unitex,… - N- gram’lar - Biçimsel- Sözdizimsel etiketleme - Uygulama : Porter Stemmer, Brill Tagger,… - Gizli Markov Modelleri (GMM) - Sözdizimsel analiz - Anlambilim (Semantik) - Uygulama : Yüzeysel biz çözümleyici tasarımı - Hesaplamalı dizimsel anlambilim - Bilgisayar tanalı konuşmanın modellenmesi - Bilgi çıkarımı, Zamansal olayların çıkarımı - Uygulama : Adlandırılmış birimlerin tanınması |
| Dersin Öğrenme Çıktıları |
-Dil verilerine ait yapıların algılanması ve çözümlenmesi -Teorik altyapı ve yöntemlerin tanınması -Bu alanda uygulama geliştirebilmek için yeterli bilgi seviyesinin kazanılması |
| Öğretim Yöntemleri | |
| Kaynaklar |
- Foundation of Statistical Natural Language Processing, C.D. Manning & H. Schütze, The MIT Press, 6th ed, 2003 - Speech and Language Processing, D. Jurafsky & J.H. Martin, Pearson, 2009 - Natural Language Processing with Python, Steven Bird, Ewan Klein, Edward Loper, O'Reilly Media, June 2009 |
Teori Konu Başlıkları
| Hafta | Konu Başlıkları |
|---|---|
| 1 | Düzenli İfadeler, Metin normalizasyonu, düzenleme uzaklığı |
| 2 | Sonlu durum makineleri, telaffuz, yazım hatası düzeltme |
| 3 | Sinir ağları ve dil modelleri |
| 4 | Derin öğrenme ve dil modelleri |
| 5 | Saklı Markov modelleri, ngram, stokastik dil modelleri |
| 6 | Part of Speech (POS) işaretleme, formel gramerler |
| 7 | Sentaks ve Morfoloji çözümleyiciler |
| 8 | Dil işlemede lexicon-sözlük oluşturma |
| 9 | Bilgisayarlı anlambilim, bilgi çıkarımı |
| 10 | Metin sınıflandırma, metin özetleme |
| 11 | Otomatik çeviri, soru-cevap sistemleri |
| 12 | Ses İşleme-I |
| 13 | Ses İşleme-II: tanıma ve sentezleme |
| 14 | Proje sunumları |
Uygulama Konu Başlıkları
| Hafta | Konu Başlıkları |
|---|
Başarı Notuna Etki Oranları
| Sayı | Katkı Payı | |
|---|---|---|
| Yarıyıl içi çalışmaların başarı notuna katkısı | 1 | 60 |
| Yarıyıl sonu çalışmaların başarı notuna katkısı | 1 | 40 |
| Toplam | 2 | 100 |
Yarıyıl İçi Çalışmaları
| Sayı | Katkı Payı | |
|---|---|---|
| Ödevler | 2 | 20 |
| Sunum | 0 | 0 |
| Arasınavlar (Hazırlık Süresi Dahil) | 0 | 0 |
| Proje | 0 | 0 |
| Laboratuar | 0 | 0 |
| Diğer Uygulamalar | 0 | 0 |
| Kısa Sınavlar | 0 | 0 |
| Dönem Ödevi / Projesi | 1 | 40 |
| Portfolyo Çalışmaları | 0 | 0 |
| Raporlar | 0 | 0 |
| Öğrenme Günlükleri | 0 | 0 |
| Bitirme Tezi/Projesi | 0 | 0 |
| Seminer | 0 | 0 |
| Diğer | 0 | 0 |
| Toplam | 3 | 60 |
| Numara | Program Yeterlilikleri | Puan | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 1 | Bilgisayar mühendisliği alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular. | X | ||||
| 2 | Bilgisayar mühendisliğinde uygulanan güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgi sahibidir. | X | ||||
| 3 | Bilgisayar mühendisliği ile ilgili alanlarda belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri kullanarak, bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlar ve uygular; değişik disiplinlere ait bilgileri bir arada kullanabilir. | X | ||||
| 4 | Bilgisayar mühendisliği mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamalarının farkında olup, gerektiğinde bunları inceler ve öğrenir. | X | ||||
| 5 | Bilgisayar mühendisliği problemlerini kurgular, çözmek için yöntem geliştirir ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygular. | X | ||||
| 6 | Yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık donanım ve yazılım tabanlı sistemleri veya süreçleri tasarlar ve tasarımlannda yenilikçi/alternatif çözümler geliştirir. | X | ||||
| 7 | Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular; bu süreçte karşılaşılan karmaşık problemleri irdeler ve çözümler | X | ||||
| 8 | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilir, bu tür takımlarda liderlik yapabilir ve karmaşık durumlarda proje ve risk yönetimi tekniklerini de kullanarak çözüm yaklaşımları geliştirebilir; bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır. | X | ||||
| 9 | Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portfoyü B2 Genel Düzeyinde kullanarak, sözlü ve yazılı iletişim kurar. | X | ||||
| 10 | Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, bilgisayar mühendisliği alanındaki veya ilgili alanlardaki ulusal ve uluslararası ortamlarda sistematik ve açık bir sekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarır. | X | ||||
| 11 | Girişimcilik ve yenilikçilik boyutlarını dikkate alarak bilgisayar mühendisliği uygulamalarını gerçekleştirebilir. | X | ||||
| 12 | Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | X | ||||
| 13 | Bilgisayar mühendisliği uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını betimler. | X | ||||
| Etkinlikler | Sayı | Süre | Toplam İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Toplam İş Yükü | 0 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 | 0,00 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 0 | ||