Sosyoloji Lisans Programı

Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknik ve Yöntemleri I(SOC211)

Ders Kodu Dersin Adı Yarıyıl Teori Uygulama Lab Kredisi AKTS
SOC211 Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknik ve Yöntemleri I 3 4 0 0 4 6
Ön Koşul
Derse Kabul Koşulları
Dersin Dili Fransızca
Türü Zorunlu
Dersin Düzeyi Lisans
Dersi Veren(ler) Feyza AK AKYOL feyzaak@gsu.edu.tr (Email) Gözde AYTEMUR aytemurgozde@gmail.com (Email)
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı Bu dersin amacı, bilimsel araştırma ilkeleri, yöntemleri, süreci ve teknikleri hakkında temel bilgileri öğrencilere aktarmaktır. Öğrencilerin kendi başlarına bilimsel bilgi edinme sürecini yönlendirebilme, her hangi bir konuda bilimsel değeri olan araştırma planlayıp yeterli veriler elde edebilme ve analitik değerlendirme yeteneklerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
İçerik Dersin amacına uygun olarak öncelikle yöntem konusunda epistemolojik bir tartışmaya girişilecek, bilim, bilgi, bilimsel bilgi yöntem ve teknik kavramlarının genel çerçevesi tartışılacaktır. Sosyal bilimlerin doğa bilimlerden yöntemsel açıdan ayrı olan yönleri tartışma konuları arasındadır. Bunun dışında araştırma modelinin kurulması, operasyonel hale getirilmesi ve uygulanması aşamaları ayrıntılı olarak incelenecektir. Bir bilimsel araştırmanın gereklilikleri olan geçerlik, güvenirlik, ölçütlendirme, evren, örneklem ve faktörlerin denetlenmesi yolları bu dersin konuları arasında yer alacaktır. Bundan ayrı olarak, bir araştırma nasıl kurulur, teorik çerçeve, yöntemsel yapı ve uygulanacak araştırma tekniği ile uygulanacak istatiksel tekniğin nasıl belirleneceği bu dersin konuları arasındadır.
Dersin Öğrenme Çıktıları Bu dersin sonunda öğrenciler

ÖÇ1: Temel sosyolojik problemleri tanımlayabilir
ÖÇ2: Bilimsel bir araştırmayı tasarlayabilir, bilimsel bir araştırmanın amaçlarını ve aşamalarını açıklayabilirler
ÖÇ3: Bilimsel araştırma sürecinde örnekleme kuramı ve hipotez testleri ile ilgili temel kavramlara hâkim olabilirler
ÖÇ4: Araştırma süreci boyunca etik sorunları düşünebilirler
ÖÇ5: Nicel Araştırma tekniklerini öğrenir ve uygularlar.
ÖÇ6: Sosyolojik bakış açılarını gündelik yaşamdaki pratiklerle karşılaştırarak ilişkilendirebilirler.
ÖÇ7: Araştırma raporu yazma ve sunma becerisi edinir.
Öğretim Yöntemleri Öğrencilerden saha çalışması, araştırma ödevi ve derse aktif katılım beklenmektedir
Kaynaklar Ders kitabı:
QUIVY Raymond, VAN CAMPENHOUDT Luc, Manuel de recherche en Sciences sociales, Paris : Dunod, 1995.
BEAUD Stéphane, WEBER Florence, Guide de l’enquête de terrain, Paris : La Découverte, 1998, réédition 2010.

Diğer kaynaklar:
BLÖSS Thierry, GROSSETTI Michel, Introduction aux méthodes statistiques en sociologie, Paris : PUF, 1999.
BOURDIEU Pierre, CHAMBOREDON Jean-Claude, PASSERON Jean-Claude, Le métier de sociologue, Paris : Mouton, 1968.
BOUDON Raymond, Les Méthodes en sociologie, Paris : Coll. Que Sais-je ?, PUF, 1993 9e édition.
DE SINGLY François, L'enquête et ses méthodes : le questionnaire, Paris : Nathan Université, 1992, coll. 128.
Ders İçeriğini Yazdır
Teori Konu Başlıkları
Hafta Konu Başlıkları
1 Giriş: Sosyolojik Bilgi. Bilimsel yöntem için duyulan ihtiyaç. Sosyolojinin konuları
2 Metodolojik Yaklaşım: Bilim ve yöntem,epistemoloji. Araştırma sürecinin aşamaları. Araştırma tasarımı
3 Konu Seçimi: Araştırma sorusunun oluşturulması, Keşif Aşaması: kaynak taraması, kaynak kişi, temel okumalar.
4 Araştırma Sorunsalının Geliştirilmesi: Başlangıç sorusundan sorunsala Kavramsallaştırma: Teorik bir çerçevenin seçimi ve kavramların kullanımı, sorunun gözden geçirilmesi ve literatür taraması
5 Araştırma Varsayımlarının Geliştirilmesi. İşlemselleştirme: Araştırma sorunsalının toplumsal göstergeler aracılığıyla işlemselleştirilmesi Varsayımların oluşturulması
6 Veri toplama aracının oluşturulması: Farklı araştırma tekniklerinin karşılaştırılması Bir varsayımı veya araştırma konusunu test etmek için bir veri toplama aracı inşa etmek
7 Ana kitle ve örneklem: Hedeflenen ana kitle üzerinden veri toplama Örneklem oluşturulması
8 Ara sınav
9 Ana kitle ve örneklem: Hedeflenen ana kitle üzerinden veri toplama Örneklem oluşturulması
10 Soru formu: Soru formu kullanarak veri toplama, toplanan verilerin işlenmesi
11 Analitik çerçeve Analiz için bir çerçeve geliştirilmesi: varsayımlar, değişkenler, göstergeler ve geliştiriciler; denetim stratejileri.
12 Araştırma verilerinin analizi: Verilerin yorumlanarak ve değerlendirilerek bir araştırma hipotezinin analiz edilmesi, araştırma verilerinin yorumlanması
13 Araştırma verilerinin analizi: Verilerin yorumlanarak ve değerlendirilerek bir araştırma hipotezinin analiz edilmesi, araştırma verilerinin yorumlanması
14 Araştırma raporunun yazılımı ve sunumu Araştırma raporunun yazılması, bilimsel araştırma sonuçlarının sözlü sunumu.
Uygulama Konu Başlıkları
Hafta Konu Başlıkları
Başarı Notuna Etki Oranları
  Sayı Katkı Payı
Yarıyıl içi çalışmaların başarı notuna katkısı 5 50
Yarıyıl sonu çalışmaların başarı notuna katkısı 1 50
Toplam 6 100
Yarıyıl İçi Çalışmaları
  Sayı Katkı Payı
Ödevler 5 50
Sunum 0 0
Arasınavlar (Hazırlık Süresi Dahil) 0 0
Proje 0 0
Laboratuar 0 0
Diğer Uygulamalar 0 0
Kısa Sınavlar 0 0
Dönem Ödevi / Projesi 0 0
Portfolyo Çalışmaları 0 0
Raporlar 0 0
Öğrenme Günlükleri 0 0
Bitirme Tezi/Projesi 0 0
Seminer 0 0
Diğer 0 0
Toplam 5 50
Numara Program Yeterlilikleri Puan
1 2 3 4 5
1 Mezun olan öğrenci hem sosyolojide hem de ilgili sosyal bilim alanlarındaki kuramsal perspektifleri tanımlayabilir ve değerlendirebilir. X
2 Mezun olan öğrenci temel kuramsal çözümlemeleri ve sosyolojik kavramları kendi araştırma alanında kullanabilir. X
3 Mezun olan öğrenci sosyolojik perspektif ve akıl yürütmeyi, toplumsal ve tarihsel olgulara eklemleyebilir; toplumsal ve tarihsel meseleleri sosyolojik bir gözle yorumlayabilir. X
4 Mezun olan öğrenci sosyoloji ve ilgili araştırma alanlarındaki klasik ve çağdaş araştırmaları ve bilgi üretimini takip edebilir ve değerlendirebilir. X
5 Mezun olan öğrenci sosyolojik bir araştırmayı uygun kuramsal çatı ve ampirik yöntemlerle tasarlayabilir ve yürütebilir. X
6 Mezun olan öğrenci araştırma sorularıyla ampirik bulguları ilişkilendiren yazılı bir araştırma raporu üretebilir. X
7 Mezun olan öğrenci hem niteliksel hem niceliksel yöntemleri uygun şekilde kullanabilir. X
8 Mezun olan öğrenci veri işlemek ve çözümlemek için gerekli istatistik yazılım programlarından uygun şekilde faydalanabilir. X
9 Mezun olan öğrenci sosyoloji ve ilgili alanlardaki kuramsal ve ampirik bilgi üretimini eleştirel bir şekilde değerlendirebilir. X
10 Mezun olan öğrenci Türkçe, Fransızca ve İngilizce’de yapılan bilimsel üretimi takip edebilir. X
11 Mezun olan öğrenci sosyolojiyi geniş bir sosyal bilim çerçevesiyle bütünleştiren disiplinlerarası ve karşılaştırmalı bir bakış açısı geliştirebilir. X
12 Mezun olan öğrenci Türkiye’nin tarihini ve modernleşmesini sosyolojik sonuçları itibarıyla ve dünya tarihi çerçevesinde yorumlayabilir.
13 Mezun olan öğrenci toplumsal eşitsizliklerin ve ayrımcılıkların neden olduğu sorunlara olası çözümler üretmek için siyasal ve toplumsal süreçlere müdahil olabilir.
14 Mezun olan öğrenci sosyolog olarak olduğu gibi, araştırmacı olarak da konumu hakkında düşünümsel bir bakış açısı geliştirebilir. X
Etkinlikler Sayı Süre Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 5 70
Sınıf Dışı Çalışma Süresi 14 2 28
Ödevler 5 2 10
Sunum 14 1 14
Arasınavlar (Hazırlık Süresi Dahil) 2 5 10
Yarıyıl Sonu Sınavı (Hazırlık Süresi Dahil) 1 10 10
Toplam İş Yükü 142
Toplam İş Yükü / 25 5,68
Dersin AKTS Kredisi 6
Scroll to Top